Bilgisayardaki Verileri Kalıcı Olarak Silmek

Bilgisayar, laptop

Bilgisayarlar çağımızın en büyük ve gündelik hayatta kullandığımız en kullanışlı elektronik aletlerden biridir. Günümüzde bilgisayarların girmediği pek az ev ve işyeri kalmıştır. Kullanım alanı bu denli geniş olan bilgisayarlara kişisel verilerimizden tutunda birçok bilgi ve belgeyi depolarız.
Peki depoladığımız veriler ne kadar güvende hiç düşündünüz mü?

Bildiğiniz üzere her bilgisayarda harddisk (bellek) bölümü vardır. Bilgisayardaki depoladığımız tüm veriler bu bölümde saklanır. Fakat harddiskin çoğumuzun bilmediği bir özelliği vardır. O da hafızasında depolanan verilerin kolay kolay tamamen silinememesidir.
Bilgisayarınızın harddiskini tamamen biçimlendirsenizde yada daha kapsamlı bir işlem olan format işlemini dahi gerçekleştirseniz hard diskte olan verileriniz arka planda kalmaya devam eder.
Neden mi?
Çünkü hard disklerin çalışma prensibi böyledir.

Şöyle ki, harddiskinizi bir defter olarak düşünelim. Harddiskin içinde olan verileride deftere kurşun kalem ile yazılmış yazılar olarak varsayalım.
Defterinizi kullanıp bitirdikten sonra yeni bir defter almak yerine aynı defteri kullanmak istediniz diyelim. Yapmanız gereken şey daha önce yazmış olduğunuz yazıları silgi ile bir güzel silip ayni yerlere yeni yazılarınızı yazmak olacaktır. Ama her ne kadar eski yazılarınızı silip üzerine yeni yazılarınızı yazmış olsanız da alt tarafta önceden kalma yazılar az çok kendini belli edecektir.

İste hard disklerin çalışma prensibi de buna benzer. Yeni yüklenilen veriler eskilerin üzerine tekrar yazılır. Ve çeşitli programlar aracılığıyla eski verileriniz yeniden hiç silinmemiş gibi gün yüzüne çıkarılabilir.

Eski verilerin geri getirilebilmesi bazen işimize yararken bazende çeşitli olumsuzluklara sebebiyet verebilir. Bu olumsuzlukların en büyüklerinden biri de kişisel verilerinizin çalınma, kopyalanma, tahrip edilme ya da buna benzer saldırılara açık olması demektir.

Peki silinmiş verilerimi nasıl tamamen silerim? Ya da başka bir ifade ile harddiski tamamen nasıl temizlerim?

Harddiskteki verilerinizin tamamen yok olabilmesi için izlenmesi gereken tek yol vardır. O da eski verilerin üzerine defalarca veri girilmesi yolu ile olur. Bu işleme wipe atma metotları da denir. Eski verilerin üzerine ne kadar fazla sayıda veri yazılırsa en altta kalan veriyi geri getirmekte bir o kadar zorlaşır. Yazılım dünyasında bu işlemi yapan çeşitli programlar vardır. Bazı programlar eski verilerin üzerine 7 kez veri girerken, bazı programlarda bu sayı 35’e kadar varır.
Bahsettiğimiz programlardan bazıları şunlardır.

Gutman (35-Pas): Gutan algoritmasını kullanarak disk üzerine 35 kez üst üste veri girilmesi yolu ile olur. Bu işlem neredeyse herkes tarafından en güvenilir wipe atma metodu olarak kabul edilir. Fakat bu işlemin tamamlanması uzun zaman alır.

Schneier (7-Pas): Bu silme yöntemi Bruce Schneider’in algoritmasından gelmektedir. Verileri silmek için gizli bir rasgele numara üreticisi ile dosyaları 7 kez üst üste yazarak wipelar. Oldukça güvenli bir sistem olarak bilinir. Genelde gizli verileri silme işleminde kullanılır.

Dod 7 (7-Pass): Bu silme yöntemi ABD Savunma Bakanlığı’nın “ulusal endüstriyel güvenlik programı işletim kılavuzuna” dayanmaktadır. Bir dosyanın üzerine 7 kez veri girilmesi ile uygulanır. Genellikle çok hassas olmayan genel dosya dosyalarda kullanılır.

Bu üç wipe atma metotlarının dışında aşağıdaki metotlar da kullanılır. Lakin en güvenilir ve sağlam yöntemler yukarıdaki yöntemlerdir.

NATO (7-Pass)
VSITR (7 Geçis)
Gutmann Altkümesi (5 Geçişli)
Dod-3 (3-Geçişli)
Navso Mfm (3 Geçişli)
Navso Rll (3 Geçiş)
AFSSI5020 (3 Geçişli)
Rastgele (1 Geçiş)
Hızlı (1 Geçiş)

Önemli Not
Yukarıda anlattığımız hard diskin çalışma prensibi gereği bilgisayardaki verilerin tamamen silinememe durumu “cep telefonu, tablet, flaş bellek ve sd kart” içinde geçerlidir. Fakat wipe atma metotları %100 aynı değildir.

Son Sözler
Teknoloji çağındayız. Kullandığımız bilgisayarlar eskimeden yenisi çıkıyor ve insanlar yenisini almaya yöneliyor malesef. Hal böyle olunca elde kalan eski bilgisayar ya satılıyor ya da tanıdık birine hediye ediliyor. Burada dikkat edilmesi gereken şey, eğer hard diskinize yukarıda değindiğimiz wipe atma metotlarını uygulamadıysanız bilgisayarınızı sattığınız veya hediye ettiğiniz kişiye sildiğinizi zannettiğiniz kişisel verilerinizi de beraberinde hediye etmiş olursunuz.

Wipe atma metotları ne kadar güvenilir? Ya da bu metotları kullanmadan kişisel verilerimi nasıl koruyabilirim?

Yukarıda açıklamasını yaptığımız wipe atma metotları tüm dünyada bilinen ve en çok kullanılan yöntemlerdir. Fakat yazılım dünyası her geçen ilerliyor ve kendine çeşitli yenilikler katıyor.
Acaba bu wipe atma metotları gelişen yazılım dünyasına ayak uydurup gizli kalması gereken verileri koruyabilecek mi? Elbette bu soruya kesin bir cevap veremeyiz.

Bence izlenmesi gereken en güvenli yol, satacağınız veya hediye edeceğiniz bilgisayarınızın hard diskini söküp öyle elden çıkarmak. Bu sayede hem kafanız daha rahat olacak hem de bilgileriniz %100 güvende olacaktır. Ayrıca söktüğünüz hard diski isterseniz imha edebilir ya da normal harici disk olarakta kullanabilirsiniz.

Yorumlar

  1. Bence hiçbir program yüzde yüz güvenilir değil. Bilgisayar mühendisi bir arkadaşım tamamen silinmiş verilerin hepsini geri getirebiliyordu. En iyisi aşırı özel ve gizli bilgileri içeren ürünlerimizi olabildiğince elden çıkarmamak ki günümüzde ikinci el teknolojik ürün alan epey azaldı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Size kesinlikle katılıyorum. Programlara bende güvenmiyorum. En iyisi hard diske sahip olmak ve elden çıkarmamak. Eğer hard disk günün çok gerisinde kalıp kullanılmayacak duruma geldiyse yapılması gereken imha edip yok etmek.

      Sil

Yorum Gönder

Yazı ile alakalı yorum yaparak değerli fikirlerinizi benimle paylaşırsanız çok mutlu olurum. Şimdiden teşekkürler.

Bizi Takip Edin